محمدامیر مشهدی؛ حسین اتحادی؛ عبدالله واثق عباسی
چکیده
شهابالدین محمد زیدری نسوی، صاحب کتاب نفثةالمصدور، به عنوان یکی از نویسندگان بزرگ و صاحب سبک نثر فنی و مصنوع، از آرایههای بدیعی و بیانی برای آرایش کلام خود بهرة زیادی برده است. وی بهویژه ...
بیشتر
شهابالدین محمد زیدری نسوی، صاحب کتاب نفثةالمصدور، به عنوان یکی از نویسندگان بزرگ و صاحب سبک نثر فنی و مصنوع، از آرایههای بدیعی و بیانی برای آرایش کلام خود بهرة زیادی برده است. وی بهویژه به تشبیه به عنوان عنصر اساسی خیالانگیزی، رویکردی خاص برای ارائة مضامین و اندیشهها و گاه انتقال عواطف و احساسات مورد نظرش داشته است. این پژوهش، این شگرد بیانی را در کتاب نفثةالمصدور، به ویژه از دیدگاه بلاغی بررسی و نقد کرده است. بایدگفت زیدری در مجموع، 241 تشبیه به کاربرده است که در این میان، عناصر انتزاعی و مظاهر طبیعی به عنوان مهمترین مواد تشبیه، بیشترین کاربرد را داشتهاند. از نظر ساختار نیز بیش از 61 درصد کل تشبیهات، به صورت ترکیب اضافی به کار رفتهاند که تأثیر زیادی در رسایی و خیالانگیزی صورخیال دارند. اهمیت کار زیدری در شیوة ارائة صورخیال است؛ زیرا بیشتر تشبیهاتی که به کارگرفته، نتیجة ابداع و آفرینش خود اوست. ضمن اینکه وی در غالب موارد نیز این تشبیهات را با انواع آرایههای لفظی و معنوی، بهویژه سجع و جناس و ایهام همراه کرده که سبب شده است تا کلامش را لایههای متعدد خیال و موسیقی فراگیرد.