سیدمحمدفرید راستگوفر؛ سیدمحمد راستگو
چکیده
نامپژوهی یا عنوانپژوهی، یعنی نقد و بررسی نام یک نوشته یا سروده، هرچند در ایران هنوز جایگاهی نیافته، میان فرنگیان و عربها پایگاه بلندی دارد و دربارۀ آن و بر بنیاد آن پژوهشهای بسیاری انجام گرفتهاست ...
بیشتر
نامپژوهی یا عنوانپژوهی، یعنی نقد و بررسی نام یک نوشته یا سروده، هرچند در ایران هنوز جایگاهی نیافته، میان فرنگیان و عربها پایگاه بلندی دارد و دربارۀ آن و بر بنیاد آن پژوهشهای بسیاری انجام گرفتهاست و میگیرد. در این گونه پژوهشها، معنی نام، پیام آن و پیوند آن با متن و موضوع بررسی، و از رهگذر آن، راهی به درون متن گشوده میشود. با چنین نگاه و نگرشی، این پژوهش نام کتاب ارجمند روزبهان بقلی، عبهرالعاشقین را به نقد و بررسی گرفتهاست. پرسش بنیادین این است که معنی و پیام این نام چیست و با متن و موضوع کتاب چه پیوندی دارد؟ در پی پاسخ به این پرسشها، پس از درآمدی دربارۀ نامپژوهی، نامگذاری، گونههای روشن، تاریک و خاکستری نام، به شیوۀ هرمنوتیکی، بهویژه تحلیل معنیشناختی واژۀ «عبهر»، گمانههایی پیشنهاد و گزارش شدهاند؛ مانند اینکه روزبهان بر بنیادی ادبی و تشبیهی، کتاب خویش را باغ و بوستان یا گل و شکوفهای پنداشتهاست که خواننده میتواند با تفرج در آن و تأمل در رنگوبو و جلوه و جمال، یعنی مطالب و موضوعات آن با عشق، مسائل و مقولات آن هرچه بیشتر آشنا گردد و یا آن را همچون دستۀ سوسن یا نیلوفری، بهویژه نرگسی پیشکش خوانندگان کردهاست.