دوره 12 (1402)
دوره 11 (1401)
دوره 10 (1400)
دوره 9 (1399)
دوره 8 (1398)
دوره 7 (1397)
دوره 6 (1396)
دوره 5 (1395)
دوره 4 (1394)
دوره 3 (1393)
دوره 2 (1392)
دوره 1 (1391)
تعداد مقالات: 287
نقد بلاغی و سبکی رباعیات حافظ
دوره 4، شماره 2 ، اسفند 1394، ، صفحه 17-36
چکیده
این مقاله درصدد است ویژگی‌های بلاغی و سبک‌شناسی رباعیات حافظ را بررسی کند. این قالب ادبی، در دیوان حافظ، سهم عمده و بسزایی را به نسبت غزلیات ندارد، اما ازآنجاکه این شاعر پرآوازه، روح و عصارۀ تعدادی از ... بیشتر
واکاوی زیبایی‌شناسی و معناشناسی سبک تکرار در اشعار نازک الملائکه ونیمایوشیج(مطالعه موردی چند قصیده)
دوره 6، شماره 1 ، خرداد 1396، ، صفحه 17-32
چکیده
شعر امروز می‌کوشد بی‌آنکه محدودیت غلبۀ وزن و قافیه را متحمل شود، امتیازاتی بیش از آنچه این دو عنصر به شعر گذشته می‌بخشند، برای خویش کسب کند؛ بر همین اساس از سازِکارهای مختلفی سود می‌جوید که عمده‌ترینش ... بیشتر
تحلیل ساختار روایی داستان خسرو و شیرین نظامی
دوره 8، شماره 2 ، بهمن 1398، ، صفحه 17-35
چکیده
چند مسئله در داستان خسرو و شیرین، نظیر نحوۀ رسیدن و آشنا شدن این دو شخص، سرانجام غم‌انگیز آن‌ها، به‌رغم ظاهر پرنشاط رمانس‌های فارسی و میزان کنش شیرین در روایت نظامی درخور توجه است. بدین سبب، برای دریافت ... بیشتر
بررسی اطناب بسط در دو منظومة خسرو و شیرین نظامی و امیر خسرو دهلوی
دوره 2، شماره 2 ، اسفند 1392، ، صفحه 19-35
چکیده
منظومة خسرو و شیرین نظامی بهترین منظومة عاشقانة او و جزء بهترین داستان‌های عاشقانة شعر فارسی است. از رموز موفقیت آن، نحوة استفادة نظامی از عناصر داستان در این منظومه در قیاس با مقلدانش و دیگر داستان ... بیشتر
بررسی و تحلیل زیبایی‌شناختی خطبۀ جهاد
دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1393، ، صفحه 19-36
چکیده
خطبۀ جهاد از مشهورترین خطبه‌‌هاى حضرت علی(ع) است که مضمونش بر محور جهاد دور می‌زند. گفتمان خطبه، اهمّیّت جهاد و آثار مهمّ آن، و نیز پیامدهاى ترک جهاد را براى امّت‌‌ها، تبیین میکند. در بخش‌‌های دیگر ... بیشتر
بررسی اسطوره و انواع آن در شعر معاصر (با نگاهی به شعر موسوی گرمارودی)
دوره 5، شماره 1 ، خرداد 1395، ، صفحه 19-38
چکیده
شعر با اسطوره گره خورده‌است و شاعران اغلب لحظاتی را در سیر اساطیری به سر می‌‌برند. اسطوره با بیانی نمادین، به شکوفایی شعر و چندلایه شدن اثر کمک میکند. پیشرفت علوم سبب کمرنگتر شدن اثر اساطیر در ... بیشتر
ایهام تناسب در محور عمودی متن (با نگاهی به سیر تحوّل ایهام در کتب بلاغی پارسی)
دوره 7، شماره 2 ، آبان 1397، ، صفحه 19-38
چکیده
مقالۀ حاضر در پی پاسخ به این سؤال برآمده‌است که آیا ایهام تناسب ـ آنگونه که از آثار قدما برمی‌آیدـ تنها در سطح «یک بیت» یا «یک جمله» (محور افقی) نمود می‌یابد، یا میتوان آن را در محور عمودی ... بیشتر
تحلیل سیر روایت‌پردازی در داستان هزار و یک‌شب بر مبنای رویکرد نشانه-معناشناسی
دوره 10، شماره 1 ، خرداد 1400، ، صفحه 19-42
چکیده
این مقاله، به بررسی روند روایت‌پردازی در داستان هزار و یک‌شب از دیدگاه نشانه‌معناشناسی با تحلیل سیرحرکت از ساختار روایی بر اساس الگوی کنشی گرمس می پردازد. رویکرد نشانه– معناشناسی نوین از ساخت‌گرایی ... بیشتر
رویکرد عقل‌گرایانه به دانش بلاغت، پیامدها و بازتاب‌ها
دوره 1، شماره 2 ، اسفند 1391، ، صفحه 21-40
چکیده
با نگاهی به تاریخچه علوم بلاغی، فصلی در انتهای این تاریخچه به چشم می‌خورد که از رکود و جمود علم بلاغت از حدود قرن ششم تا کنون حکایت میکند؛ مقطعی درازدامن از تاریخ این علم که در آن جز شرح و تلخیص‌هایی ... بیشتر
بررسی موسیقی کلام در مقامات حمیدی با تکیه بر کارکرد آرایة جناس
دوره 2، شماره 1 ، شهریور 1392، ، صفحه 21-36
چکیده
مقامات حمیدی، اثر حمیدالدین ابوبکر عمربن محمودی بلخی (فو.559)، نخستین مقامه‌ای است که در زبان فارسی به رشته تحریر درآمده و ـ هر چند به شیوه مقامات بدیع‌الزمان همدانی و مقامات حریری، ره سپرده است ـ از این ... بیشتر
باده‌ستایی ابونواس و حافظ
دوره 5، شماره 2 ، آذر 1395، ، صفحه 21-40
چکیده
ستایش باده به شیوه‌های مختلف و با تعابیر و تصاویر گوناگون، از دیرباز در شعر شاعران عرب، درون‌مایه‌ای مکرر بوده‌است که ابونواس، شاعر ایرانی‌تبار دورۀ عباسی، به آن نظم و سامان تازه‌ای بخشید و بنیان‌گذار ... بیشتر
مطالعۀ سرمایه‌های اجتماعی زنان در عربستان براساس نظریۀ پیر بوردیو؛ مطالعۀ موردی: رمان دختران ریاض
دوره 6، شماره 2 ، دی 1396، ، صفحه 21-39
چکیده
پژوهش حاضر با تکیه بر نظریۀ سرمایۀ اجتماعی «پیر بوردیو»، رمان دختران ریاض اثر «رجاء الصانع» با بررسی جامعه‌شناختی کرده‌است. سعی نویسندگان بر آن بوده تا به این پرسش پاسخ دهند که سرمایه‌های ... بیشتر
دوگانۀ جاذبیّت و مانعیّت در شعر میراث از اخوان ثالث
دوره 7، شماره 1 ، تیر 1397، ، صفحه 21-39
چکیده
شعر میراث، در آخر شاهنامه، از زمان چاپش در 1338 تاکنون با اقبال فراوانی روبه‌رو بوده که بازنشر آن در کتاب‌ها و تارنماهای مختلف نشانۀ این اقبال تواند بود؛ امّا تفسیرهای نوشته شده بر آن، اشارات بسیار اندک ... بیشتر
بررسی زبان و بازی‌های زبانی در غزل پست‌مدرن ایران
دوره 8، شماره 1 ، اردیبهشت 1398، ، صفحه 21-39
چکیده
پژوهش حاضر، بازی‌ها و ترفندهای بحث‌برانگیز در حوزۀ زبان غزل پست‌مدرن را بررسی کرده‌است و کوشیده با پرهیز از تعصب، زبان و بازی‌های زبانی، این جریان را که گاه تا مرز زبان‌بازی و زبان‌پریشی پیش رفته، ... بیشتر
چرخش فرهنگی عنصر یونانی در ادبیات ایرانی بررسی بیش‌متنی حضور دیوژن در ادبیات ایران با رویکرد ادبیات تطبیقی
دوره 9، شماره 2 ، شهریور 1399، ، صفحه 21-41
چکیده
تعامل و تفاهم علمی و فرهنگی میان ایرانیان و یونانیان از حدود سال پانصد قبل از میلاد فراهم شد و تا سده‌های چهار و پنج هجری (ده یازده میلادی) ادامه داشت. در این مدت، عناصر فرهنگی و اندیشگانی دو ملت، در ... بیشتر
واقعه‌مندی و انواع واقعه در اشعار آزاد نیما
دوره 9، شماره 4 ، بهمن 1399، ، صفحه 21-38
چکیده
«ساختار» به معنی وجود ارتباط میان اجزای یک متن است، به شکلی که وجود هیچ جزئی، اتفاقی یا بی‌دلیل به نظر نرسد. یکی از وجوه تفاوت شعر نیمایی با شعر سنّتی، در ساختار آن است. شعر سنّتی به طور عمومی، بیشتر ... بیشتر
نقد و بررسی نظریۀ وجود خیالی ابن عربی در غزلیات و رباعیات بیدل دهلوی
دوره 4، شماره 1 ، خرداد 1394، ، صفحه 23-42
چکیده
عرفان اسلامی در سیر تطوّر و تحوّل خود به مکتب وحدت وجود رسید که به دست محییالدین ابنعربی ایجاد شده است. هرچند اندیشههای وحدتانگارانه در میان عارفان پیشین سابقه داشته است، تدوینگر و انسجامدهندة ... بیشتر
تحلیل تصعید و تلطیف تمایلات روانی پنج‌گانه در غزلیات سعدی
دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1399، ، صفحه 23-42
چکیده
نقد روانکاوی، رویکرد مهمی در عرصۀ شناخت بهتر و عمیق‌تر آثار ادبی است. در این رویکرد، مباحثی مانند ضمیر «خودآگاه»، «نیمه‌خودآگاه» و «ناخودآگاه» اهمیت بسیاری دارد؛ زیرا آثار ادبی یکی ... بیشتر
برساخت رواییِ تاریخ بیهقی و تلاقیِ آن با اندیشۀ ایرانی
دوره 10، شماره 2 ، شهریور 1400، ، صفحه 27-54
چکیده
روایتمندی ویژگی اجتناب‌ناپذیرِ «تاریخ» است. روایت با کارکردهایی چون نظاممند بودن و ساختارمند بودن، کارکردی انسجام‌بخش و نظم‌دهنده دارد، چنان‌که از میان واقعیت‌های فی‌نفسه بی‌شمارِ تاریخی، ... بیشتر
بازتاب رسانه‌های ارتباط‌جمعی در ادبیات داستانی معاصر ایران
دوره 10، شماره 3 ، آذر 1400، ، صفحه 27-52
چکیده
مقالۀ حاضر با هدف مطالعۀ چگونگی بازتاب نقش و کارکرد رسانه‌های ارتباط‌جمعی در تفسیر یا تغییر جهان پیرامون در متن ادبیات داستانی معاصر فارسی در ایران نوشته شده‌است. هدف این بوده که معلوم شود رسانه که ... بیشتر
جنگ جهانی دوم و شمشیر آخته شعر شاعران روس
دوره 1، شماره 1 ، شهریور 1391، ، صفحه 29-44
چکیده
مقاله دربارۀ وﯾﮋگیهای ساختاری و ماهوی شعر مقاومت شاعران روسیه از آغاز تا پایان جنگ جهانی دوم (1945-1941) است. در ساختار زبانی و ادبی شعر مقاومت این دوره، مشخصههایی چون تغییر دستگاه واﮊگانی شعر، ... بیشتر
انواع طنز در آثار شاعران برجستۀ عصر سلجوقی
دوره 12، شماره 4 ، اسفند 1402، ، صفحه 1-1
چکیده
سیر طنز نویسی در ایران ارتباط نزدیکی با تاریخ سیاسی دارد. در دوره هایی که شاعران و نویسندگان از آزادی نسبی بهره مند بوده اند طنز نویسی نیز دارای رشد بیش تری بوده است. پرسش این است که سیر طنز نویسی در دوره ... بیشتر
بینامتنی شخصیّت معرّی در شعر معاصر عربی
دوره 3، شماره 1 ، شهریور 1393، ، صفحه 31-49
چکیده
بینامتنیِ شخصیّت‌های ادبی ـ تاریخی، یکی از فنون هنری شعر است که در دورۀ معاصر، فراوان توسط شاعران معاصر عرب به کار می‌رود؛ در میان این شخصیّت‌ها، شاعران کلاسیک گذشته به‌سبب نزدیکی فکری و ذوقی‌ای که ... بیشتر
نقد نشانه ـ معناشناختی داستان شیخ صنعان در منطق‌‌الطیر عطار (با تکیه بر نظامهای گفتمانی)
دوره 6، شماره 1 ، خرداد 1396، ، صفحه 33-50
چکیده
در نقد نشانه ـ معناشناختی، وارونۀ نشانه‌‌شناسی ساختگرا، نشانه‌‌ها فرصت نشانه‌‌پذیری می‌‌یابند و از نشانههای معمول، به نشانههای نو تبدیل می‌‌شوند. گرمس با ایجاد نظامهای گفتمانی منسجم، ... بیشتر
بررسی و مقایسة ایهام و گونه‌های آن در اشعار خاقانی و حافظ
دوره 2، شماره 1 ، شهریور 1392، ، صفحه 37-56