دوره 12 (1402)
دوره 11 (1401)
دوره 10 (1400)
دوره 9 (1399)
دوره 8 (1398)
دوره 7 (1397)
دوره 6 (1396)
دوره 5 (1395)
دوره 4 (1394)
دوره 3 (1393)
دوره 2 (1392)
دوره 1 (1391)
تعداد مقالات: 286
دلایل رویکرد امیرخسرو دهلوی در غزل به وقوعگویی و واسوختسرایی
دوره 8، شماره 2 ، بهمن 1398، ، صفحه 119-134
چکیده
مکتب وقوع و شاخۀ مشهور آن «واسوخت»، در اوایل قرن دهم در تاریخ ادبیات فارسی جایگاه ممتازی در غزل فارسی دارد. این شیوه که حدّ فاصل میان سبک عراقی و هندی است، بیشترین تغییرات و دگرگونیها را در موضوعات ... بیشترتبیین مفهوم آزادی در عرفان و مقایسۀ آن با تعاریف رایج در فلسفۀ غرب
دوره 9، شماره 2 ، شهریور 1399، ، صفحه 125-148
چکیده
آزادی از مهمترین و بحثانگیزترین واژگانی است که در تاریخ زندگی بشر وجود داشتهاست. هرچند این امر به باور بسیاری از اندیشمندان، ذاتی بشر است و رهاورد روحیۀ تعقل و اختیار او به شمار میآید، اما در عمل ... بیشترنقد و تحلیل مقایسه ای منطق داستانی بهرام گور در شاهنامه و متون تاریخی قدیم
دوره 1، شماره 2 ، اسفند 1391، ، صفحه 127-146
چکیده
دو نوع متفاوت روایت تاریخی و روایت شاعرانه از داستان بهرام گور وجود دارد. در یک سو، دیدگاه تاریخنویسان و در سوی دیگر، نگاه فردوسی به عنوان شاعری داستانپرداز درباره این موضوع میباشد در این ... بیشتربررسی تصاویر شعری «بنفشه» در ادبیات فارسی
دوره 10، شماره 1 ، خرداد 1400، ، صفحه 133-153
چکیده
«بنفشه» در شعر اغلب شاعران بهکار رفتهاست و با توجه به اوصاف و ویژگیهایش، امکان تصویرسازی بسیاری ایجاد کردهاست. هدف اصلی این پژوهش، بررسی و تحلیل تصویرسازی شاعران از «بنفشه» است و هدف ... بیشتربازخوانی نقش انقلاب علمی داروین در شکلگیری نیهلیسم در اندیشههای صادق هدایت
دوره 9، شماره 4 ، بهمن 1399، ، صفحه 135-158
چکیده
گذار از دوگانۀ مرسوم و متداول «زیربنا ـ روبنا» و عبور از بزنگاههای شناختهشدۀ سیاسیـ اجتماعی به عنوان محرّکها و متغیّرهای اصلی در شکلگیری موضوعات و مفاهیم، امکانی در نقد ادبی فراهم میسازد ... بیشترنگاهی تحلیلی به سیمای زن در ناتوـ رآلیسم سالهای ابری
دوره 1، شماره 1 ، شهریور 1391، ، صفحه 143-170
چکیده
سالهای ابری را از گونة «رمان خاطرات» یا «خودزیستنامه» (autobiography) به شمار آوردهاند که از الگوهای رآلیسم بومی و منطقهای (local realism) بهره برده است. به سبب نوع نگاه نویسنده به جامعه و بازنمایی ... بیشترنقد و تحلیل زندگینامهنویسی ابراهیم یونسی در قالب رمان زمستان بیبهار
دوره 10، شماره 2 ، شهریور 1400، ، صفحه 159-184
چکیده
اختصار رمانها یکی از مسائل و معضلاتی است که در رماننویسی مدرن زبان فارسی وجود دارد. نویسندگان غالباً به نوشتن اندیشه میپردازند، ولی اندیشه در این رمانها، چنان گنجایی ندارد که بتواند رمانهایی ... بیشترایهام آفرینی ناصر بخارایی
دوره 10، شماره 3 ، آذر 1400، ، صفحه 167-187
چکیده
ایهام مهمترین آرایه در بدیع معنوی است چون قابلیت برداشت دو یا چند معنای متفاوت را از واژه ایجاد میکند. به همین دلیل سبب گسترش حوزة تداعی معانی کلام و همچنین برجستگی کلام میشود. در این پژوهش که به صورت ... بیشترتحلیل صنعت متناقضنما در تائیۀ کبرای ابن فارض
دوره 4، شماره 2 ، اسفند 1394، ، صفحه 117-131
چکیده
کارکرد اصلی و هنری ادبیات, آشنازدایی است که در زبان ادبی، جلوۀ ویژهای دارد و پدیدهای را برخلاف عادت به نمایش میگذارد. ناسازوارگی یا متناقضنما، یکی از شگردهای آشنازدایی است. متناقضنما ... بیشترنقد و بررسی ترجمۀ صادق هدایت از زندِ وَهومنیَسن
دوره 3، شماره 1 ، شهریور 1393، ، صفحه 123-142
چکیده
نام صادق هدایت عموماً یادآور نویسندهای است پیشرو در ادبیات داستانی با آثاری که طرفداران و مخالفان بسیاری دارد؛ ازاینرو تاکنون تحقیقات فراوانی پیرامون آثار داستانی و ترجمههایش بهویژه از زبان ... بیشترپروین و مارکس؛ تا فراسوی طبقه
دوره 5، شماره 2 ، آذر 1395، ، صفحه 125-135
چکیده
تفسیر متعارف از اشعار پروین، این است که شاعر بهلحاظ ساختاری و محتوا، به سنت شعری گذشته وابستهاست و ادامهدهندۀ راه پیشینیان است، اما فیالمثل نگرش انساندوستانه و مهربانانه به فقرا و بهطورکلی ... بیشترموسیقی شعر و انواع جملات در غزلیّات حافظ
دوره 6، شماره 1 ، خرداد 1396، ، صفحه 125-140
چکیده
در این مقاله با بررسی انواع جملات در غزل حافظ و مقایسۀ نمونههایی از غزلها با شعر شاعرانی چون کمال خجندی، ناصر بخارایی، خواجوی کرمانی، پیوند میان موسیقی شعر و آرایش انواع جملهها در غزلیات حافظ ... بیشترگفتمان عرفان در رمان جزیره سرگردانی و ساربان سرگردان
دوره 7، شماره 1 ، تیر 1397، ، صفحه 129-146
چکیده
ورود مدرنیته موجب تغییرات گستردهای در سطوح مختلف جامعۀ ایران، از جمله سطح فکری و فرهنگی شد و گفتمان عرفانی که میتوان گفت از گفتمانهای سنّتی مسلط در فرهنگ ایرانی بود، دچار تغییراتی شد. رمانهای فارسی، ... بیشترتحلیل کهنالگویی آرمانشهرگرایی و سیر الگووارههای ادبیات آرمانشهری در ادب کلاسیک ایران
دوره 5، شماره 1 ، خرداد 1395، ، صفحه 131-150
چکیده
ادبیات آرمانشهری از حیث محتوا، دربرگیرندۀ آرزوی تحقق جهانی با شرایط بهتر و آرمانی (آرمانشهر) یا حاوی تصور جهانی مطلوب و در عین حال انتزاعی (ناکجاآباد) است. این نوعِ ادبی، بر مبنای انگیزۀ اصلی واحدی ... بیشترشخصیتهای گروتسکی در تذکرۀ یخچالیه
دوره 6، شماره 2 ، دی 1396، ، صفحه 131-148
چکیده
تذکرۀ یخچالیه نوشتۀ میرزا محمدعلی مذهّبِاصفهانی متخلص به فرهنگ (در جوانی) و بهار (در پیری)، جزو نقیضههای مفصل ادب فارسی است که به شیوۀ تذکرۀ آتشکده از آذر بیگدلی نوشته شدهاست. میرزا مذهّب در اثرش ... بیشترنقد روانکاوانۀ سوگنامههای خاقانی شروانی
دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1393، ، صفحه 133-149
چکیده
روانکاوی و ادبیّات، رابطهای دوسویه دارند. ادبیّات سبب تلطیف روان میشود و روانکاوی به کالبدشکافی آن میپردازد. آنچه امروزه روانکاوان مطرح میکنند، در ادبیّات گذشته حضور داشته است و اکنون ... بیشتروزن دوری چیست؟
دوره 7، شماره 2 ، آبان 1397، ، صفحه 135-152
چکیده
مقالۀ حاضر کوششی برای به دست دادن توصیفی استوار از گونهای از وزنهای فارسی به نام «وزن دوری» است. وزنپژوهان وزن دوری را بر پایۀ کاربرد آن، و نه ساختار عروضی تعریف کردهاند. از همین روی، از ... بیشترمطالعۀ تطبیقی شعر غالب دهلوی و اقبال لاهوری
دوره 8، شماره 2 ، بهمن 1398، ، صفحه 135-153
چکیده
غالب دهلوی و اقبال لاهوری دو شاعر برجستۀ شبهقارۀ هند در قرنهای نوزده و بیست میلادی هستند که دغدغههای اجتماعی و سیاسی جامعۀ زمان خویش را در آثار خود منعکس کردهاند. آنان در دو زبان فارسی و اردو قاعده ... بیشترنمادپردازی و تصویرسازی با واژة کودک در ادبیات کلاسیک
دوره 4، شماره 1 ، خرداد 1394، ، صفحه 139-157
چکیده
شاعران در آثار تعلیمی و عرفانی، برای بیان آموزههای مورد نظر خود، از صور هنری گوناگونی مانند تمثیل و نماد استفاده میکنند. هدف از نگارش این مقاله نیز بررسی تصاویر هنری و بهویژه نمادهای ساخته ... بیشترنشانهشناسی عناصر روایی در روایتهای عرفانی
دوره 8، شماره 1 ، اردیبهشت 1398، ، صفحه 139-158
چکیده
نشانهشناسی به گونهای نظاممند به بررسی، تحلیل، تفسیر و فهم نشانههای متن میپردازد. یکی از مشخصههای بنیادین روایتهای عرفانی، رمزپردازی است. در این نوشتار برای رمزگشایی و تفسیر روایتها، دریافت ... بیشترتحلیل روانشناختی «نیاز به تفریح» در داستانهای برگزیدۀ کودکان بر اساس نظریۀ انتخاب ویلیام گلاسر
دوره 9، شماره 2 ، شهریور 1399، ، صفحه 149-168
چکیده
تفریح و بازی یکی از مشخصات جداییناپذیر دوران کودکی است، تا آنجا که میتوان گفت دوران کودکی به بازیهای مربوط به آن پیوند خوردهاست. نهتنها کودک، بلکه بزرگسالان نیز به تفریح و شادی نیاز دارند؛ چنانکه ... بیشترمعماری سازههای زبانی در نثر دیباچۀ متون کهن (نگاه زبانشناختی به دیباچۀ چند متن کهن فارسی)
دوره 10، شماره 1 ، خرداد 1400، ، صفحه 155-177
چکیده
در قرن بیستم، مکاتب و نحلههای ادبی و زبانی نوینی ظهور کرد و از شرارههای مهم آن میتوان به نظریههای ادبی فرمالیسم و ساختگرایی اشاره کرد که نظرگاه خود را بر جنبههای صوری متن، عناصر زبانی و سازههای ... بیشتربررسی تطبیقی درونمایههای آثار نمایشی عشقی، ایرج و عارف
دوره 9، شماره 4 ، بهمن 1399، ، صفحه 159-182
چکیده
مضامین نوگرایی عصر مشروطه در آثار بیشتر شاعران و نویسندگان این دوره دیده میشود. منشاء این محتواهای ادبی متأثر از عوامل بیداری ملت بودند و موجد آثار مهم این عصر شدند. تعمق در برخی از این آثار، نگرش خاص ... بیشترتحلیل مکانیسم روان رنجورانۀ مهرطلبی در داستان های مثنوی بر اساس نظریّۀ کارن هورنای
دوره 10، شماره 2 ، شهریور 1400، ، صفحه 185-209
چکیده
انسانها در طول حیات خود با مشکلات فراوانی روبرو میشوند که این مشکلات به شیوههای گوناگون زندگی و شخصیّت آنها را تحت تأثیر قرار میدهد. برخی از مشکلات اساسی و تأثیرگذار دوران کودکی از قبیل ... بیشترپیشگویی در منظومههای پهلوانی پس از شاهنامه
دوره 10، شماره 3 ، آذر 1400، ، صفحه 189-214