نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• افسانه حسن‌زادۀدستجردی ¹
• سیّدمصطفی موسوی‌راد ²

¹ استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه حضرت نرجس‌(س) رفسنجان

² استادیار زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه تهران

چکیده

با وجود تنوّعی که میان متون ادبیِ نویسندگان زن ایرانی در سال‌های پس از انقلاب به‌ویژه از دهۀ هفتاد تاکنون وجود دارد، در همۀ ‌آنها حسّاسیّتی آشکار نسبت به مسائل زنان و روابط جنسیّتی دیده می‌شود. اغلب نویسندگان این آثار، با به‌کارگیری تکنیک‏ها و مؤلّفه‏های فرمی یکسان، اندیشه‏های مشترک خود دربارۀ زن ایرانی را مطرح کرده‏اند. پرندۀ من و ماهی‌ها در شب می‌خوابند، دو رمان خلق‌شده در دهۀ هشتاد، ازجملۀ این متون هستند و بررسی آنها می‌تواند ما را در شناخت بهتر تحوّلات ادبی در دهه‌های اخیر و جریان داستان‏نویسی در ایران یاری کند. پژوهش حاضر به تحلیل این رمان‌ها با توجّه به مؤلّفه‌های فرمی ‌و مضمونیِ «نوشتار زنانه» اختصاص دارد. این بررسی نشان می‏دهد که در هر دو اثر، اندیشه‌های زنانه با بهره‌گیری از تمهیداتی مانند انتخاب راویان زن، روایت داستان در فضاهایی همچون خانه، آشپزخانه یا محفل زنانه، شخصیّت‌پردازی منفی مردان و نمایش گفتمان‌ مخالف و نیز با تأکید بر مضامینی چون سلطۀ مردسالاری، جدایی عاطفی میان زن و مرد، تنهایی زنان و بی‌وفایی مردان مطرح شده است.

کلیدواژه‌ها

• رمان فارسی
• نوشتار زنانه
• تحلیل متن
• پرندۀ من
• ماهی‌ها در شب می‌خوابند

عنوان مقاله [English]

An Analysis of the Novels Parande Man (My Bird) and Mahiha dar Shab Mikhaband (Fish Sleep at Night) Taking into Consideration Woman Writinig Characteristic Componants

نویسندگان [English]

• Afsaneh Hasanzadeh Dastgerdi ¹
• Mostafa Mousavi Rad ²

¹ Assistant Professor of Persian Language and literature, Narjes University of Rafsanjan

² Assistant Professor of Persian Language and literature, University of Tehran

چکیده [English]

Despite the diversity among Iranian women writers of literary texts in the years after the islamic revolution, especially since the 1990s on, a clear sensitivity to the issues of women and sexual relations is obviously traceable. Most of these authors have propounded their similar thoughts about Iranian woman using the same techniques and formalistic components. Parande-ye-man (My Bird by Fariba Vafi) and Mahiha dar shab mikhaban (The Fishes sleep at night by Soudabeh Ashrafi) are outstanding novels created through 2000s that their study can help us to get better understanding about literary evolution occurred in that decade and Iranian fiction writing. The present study analyzes the two above mentioned novels with respect to formalistic components considering the issue of their “Feminine Writing”.  Consensus of scholars and literary critics was the major criteria in selecting these novels among other works created by women through 2000s. This study shows that both Iranian female writers in above cases have used similar measures such as: selection of female narrators, narrating the stories in similar locations such as homes, kitchens and other feminine circles, men’s negative characterization of women, putting emphasis on the theme of patriarchal domination of the society, emotional separation between men and women, women’s solitude, and unfaithfulness of men.

کلیدواژه‌ها [English]

• Iranian novel
• Female Writing
• Text Analysis
• Parande-ye-man
• and Mahiha dar shab mikhaband