نوع مقاله : علمی-پژوهشی
نویسنده
دانشیار زبان و ابیات فارسی دانشگاه هنر ایران
چکیده
شهرت سعدی به خاطر قدرت قلم و تأثیرگذاری سخنش، از مرزهای ایران فراتر رفته و عالمگیر است. پژوهشگران ادیب ایرانی و دیگران در کشف و شناخت قلم سعدی فراوان نوشته اند. روایت شناسی از علوم جدید ادبی است که متن های روایی، به ویژه داستانی را از منظر کمیت و کیفیت و چگونگی توفیق آنها در به کارگیری مهارت های روایتی، تأثیرگذاریشان بر خواننده و درصد توانشان در رساندن پیام به مخاطب و گیرندۀ اثر، بررسی می کند.
در این مقاله سه حکایت از گلستان سعدی با استفاده از روش کتابخانه ای، توصیفی و تحلیلی، با کمک قواعد و مهارت های داستانی و روایت پردازی مدرن، بازکاوی می شود، تا به این پرسش پاسخ داده شود که راز قدرت، زیبایی و کمال حکایت های گلستان در چیست؟ در این مقاله با بازخوانی و بررسی حکایت های سعدی، به درستی ثابت می شود که وقوف شهودی و ناخودآگاه سعدی به چگونگی پردازش روایت و دقت او در ساخت و ارائۀ ساختمان داستان دلیل اصلی توفیق حکایت های گلستان در کمال، قدرت و تأثیرگذاری و زیبایی آنهاست؛ آنچنان که بعد از گذشتن قرنها، داستان نویسی مدرن به دنبال آن است.
سعدی به شکل خارق العاده ای به مهارت هایی همچون چگونگی آغاز داستان، ایجاد گره در محور طولی داستان و رساندن قصه به بحران و اوج، و گره گشایی و رساندن سخن به سرانجام، و نقش گفتگو (dialog) و شخصیت پردازی در کمال قصه و ارسال پیام به مخاطب، واقف بوده است.
او با دقت هنرمندانه ای، حکایت را با حادثه ای پر انرژی که به ذهن و عواطف خواننده ضربۀ لازم را می زند و او را در برابر سؤال «چه خواهد شد؟» می نشاند، آغاز می کند، و با گره افکنی های لازم و ایجاد پرسش و حس کنجکاوی در ذهن و روان مخاطب، داستان را به اوج بحران میرساند، و با گره گشایی به هدف خود در ارسال پیام به مخاطب می رسد.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Narrative Cognitive Analysis of Three Stories from Golestan
نویسنده [English]
- Saber Emami
Associate Professor of Persian Language and Literature, Iran university of Art, Tehran, Iran
چکیده [English]
Saadi's fame has gone beyond the borders of Iran due to the power of his pen and the impact of his speech. Researchers of Iranian writers and others have written a lot on the discovery and recognition of Saadi's pen. Narratology is one of the new literary sciences that examines narrative texts, especially stories, from the perspective of quantity and quality and how successful they are in using narrative skills, their impact on the reader, and the percentage of their ability to deliver a message to the audience and recipient of the work.
In this article, three stories of Golestan Saadi are re-examined using the library, descriptive and analytical method, with the help of the rules and skills of modern storytelling. To answer this question, what is the secret of the power, beauty and perfection of Golestan stories? In this article, by re-reading and examining Saadi's stories, it is correctly proven that Saadi's intuitive and unconscious focus on how to process the narrative and his precision in the construction and presentation of the story structure, as modern story writing is looking for after centuries. The main reason for the success of Golestan's stories is their perfection, power, impact and beauty.
Saadi in an extraordinary way to skills such as: how to start the story, create a knot in the longitudinal axis of the story and bring the story to the crisis and climax, and unravel the knot and bring the speech to the end, and the role of dialogue and characterization in the fullness of the story and send a message to the audience is aware.
With artistic precision, he tells the story with an energetic incident that hits the reader's mind and emotions, and what will happen to him in the face of the question? It starts, and by making the necessary knots and creating questions and a sense of curiosity in the mind and soul of the audience, it brings the story to the peak of the crisis, and by unraveling the knot, it reaches its goal of sending a message to the audience.
کلیدواژهها [English]
- Golestan
- narrative
- Plot
- incident
- conversation
- character