Journal of Literary Criticism and Rhetoric

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بین‏‌المللی امام خمینی (ره)، ایران، قزوین

10.22059/jlcr.2024.378273.2001

چکیده

روایت خودخطابی، گونه ‏ای از روایت ‏پردازی است که نویسنده یا شاعر خویشتن را در متن خطاب قرار دهد. این گونه روایت‏ پردازی مختص ادبیات داستانی است که به صورت حدیث نفس نمایان می‏ شود و نویسنده در جایگاه یکی شدن با راوی به انحاء و انگیزه‏ های مختلف خود را مورد خطاب قرار می‏ دهد و در باب موضوعات بیشتر روانی با خویشتن سخن می‏ گوید. این شگرد در ادبیات داستانی ذیل روایت‏ های جریان سیال ذهن پدید آمد، اما این نوع روایت ‏پردازی در شعر فارسی و در صنعت تخلص نیز به کمال رسیده است. ساختار شعری در دیوان پروین اعتصامی نشان می دهد که شاعر در بیت آخر (تخلص) خود را خطاب قرار داده است. این روش اگرچه در شعر فارسی تاریخچه ‏ای بس کهن دارد، اما هدف این پژوهش بررسی ابعاد کارنشدۀ این روش، ذیل روایت خودخطابی و انگیزه ‏های آن در دیوان پروین است. بررسی اشعار پروین (قصاید، مثنوی‏ ها و قطعات) نشان می‏ دهد که خودخطابی شاعر در بیت آخر، صرفاً به جهت ایفای نقش مالکیت شعر به نام خویشتن نبوده است، بلکه یک شگرد روایی و شبکۀ ارتباطی بین اجزای مختلف روایت تشکیل داده است که هم منجر به ساختارهای روایی متعددی گردیده و هم فراتر از تخلص، انگیزه‏ هایی معنادار در پسِ آن نهفته است. نتایج پژوهش حاضر نشان می‏ دهد که انگیزه های خودخطابی در شعر پروین به چهار روش: ارتباط با مضمون اصلی، ارتباط با کنشگر اصلی، حدیث نفس به جهت تسکین و اعتراض اجتماعی در قالب مثل سایر نمود یافته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Narrative Techniques of Self-Destructive and Its Motives in the Parvin Etesami Court

نویسنده [English]

  • fazlollah khodadadi

Assistant Professor of the Department of Persian Language and Literature, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran

چکیده [English]

A self-error narrative is a type of narrative that addresses the author or poet in the text. This kind of narrative is specific to the literature of fiction, which is revealed as the hadith of the breath, and the author is addressed in the position of being one with the narrator in his various ways and motives He speaks to himself about more psychological issues. This trick was created in fiction literature under the narratives of the fluid flow of mind, but this kind of narrative has also been perfected in Persian poetry and in the pen name industry. The structure of a poem in the court of Parvin Etesami shows that the poet has addressed himself in the last bit of Bethlehem. Although this method has a very old history in Persian poetry, the purpose of this study is to examine the working dimensions of this method under the narrative of self-destruction and its motives in the Parvinian court. A review of the poetry of Parvin (Saqaid, Masnavi, and fragments) shows that the poet's self-destruction in the last bit was not simply for playing the role of the ownership of poetry in his own name، Rather, it has formed a narrative and communication network between different components of the narrative, which has led to numerous narrative structures and beyond the pen name، there are meaningful motivations behind it. The results of the present study show that self-destructive motives in Parvin's poetry are in four ways: communication with the main theme, communication with the main activist، the hadith of the ego has been manifested in the form of other forms for social relief and protest.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Self-error
  • secondary motives
  • narrative techniques
  • social protest
  • Parvin Etesami
منابع
اعتصامی، پروین (1384). دیوان پروین اعتصامی. تهران: فردوسی.
برنس، جیرالد (2003). قاموس السردیات. ترجمۀ السید امام، قاهره: مریریت للنشر و المعلومات.
بهادری، محمدباقر؛ سلمانی، افسانه (1394). «بررسی تحلیلی مفهوم ظلم و مصادیق آن در شعر پروین». نشریه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تبریز، شماره 231، صص: 40-17.
پرینس، جرالد (1987). المصطلح السردی. ترجمه عابد خزانه دار، بیروت: المجلس الاعلی للثقافه.
حافظ، خواجه شمس‌الدین محمد (1389). دیوان حافظ. به تصحیح، خلیل خطیب رهبر؛ تهران: خوارزمی.
سعدی، مصلح الدین عبدالله (1387). گلستان سعدی. به تصحیح محمد خزائلی، تهران: سخن.
لینت ولت، ژپ.(1393). رساله‌ای در باب گونه‌شناسی روایت. ترجمه علی عباسی و نصرت حجازی، تهران: علمی فرهنگی.
محمودی نوسر، مریم (1395). «بررسی شگردهای انتقادی در شعر پروین اعتصامی». ادبیات پارسی معاصر، سال ششم، شماره اول، صص 107-81.
مولانا، جلال الدین محمد (1398). مثنوی معنوی. تصحیح کریم زمانی، تهران: امیرکبیر.
References
Etesami, parvin (2005). Parvin Etesami Court, Tehran: Ferdowsi. (In Persian)
Burns, jirald (2003). Qamos al-Serdiat, Al-Sayed Imam's translation, Cairo: Maririth Llenshar and Almaghat.
Bahadri, Mohammad Baqir and Salmani, Legend (2015). Analytical study of the concept of oppression and its examples in Parvin's poetry, Persian language and literature journal of Tabriz University, No. 231, pp: 40-17. (In Persian)
Prince, Gerald. (1987). Al-Masad al-Serdi, Treasurer Abed Translation, Beirut: Al-Majal al-Ali al-Taghaf.
hafez, Khwaja Shamseddin Mohammad (2010). Divan of Hafez, to the correction, Khalil Khatib, leader; Tehran: Kharazmi. (In Persian)
SAADI, MOSLEMUDDIN ABDULLAH (2008). Golestan Saadi, Correction of Mohammad Hezali, Tehran: Sokhan. (In Persian)
LINT VOLT, JAP. (2014). A Epistle on the Typology of Narrative, Ali Abbasi Translation and Nusrat Hejazi, Tehran: Elmi & Farhangi. (In Persian)
mahmoudi nousar, maryam (2016). Review of Critical Works in Parvin Etesami's Poetry, Contemporary Persian Literature, Sixth Year, First Number, P. 107-81. (In Persian)
Molana, jalaluddin mohammad (2019). Masnavi Spiritual, Correction of Karim Zamani, Tehran: Amir Kabir. (In Persian)