نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

• حامد دهقانی فیروزآبادی

طلبة سطح یک حوزة علمیة قم

چکیده

با نگاهی به تاریخچه علوم بلاغی، فصلی در انتهای این تاریخچه به چشم می‌خورد که از رکود و جمود علم بلاغت از حدود قرن ششم تا کنون حکایت می‌کند؛ مقطعی درازدامن از تاریخ این علم که در آن جز شرح و تلخیص‌هایی که بر آثار گذشتگان نوشته شده است، تقریباً چیز دیگری مشاهده نمی‌شود.
چنین می‌نماید که این پدیده یک علت اصلی داشت و آن اینکه در این دوره، بلاغت که پیش از آن به عنوان یک «فن» شناخته می‌شد و بر پایه ذوق بشر پیش می‌رفت، آرام آرام با مطرح شدن مباحث عقلی و فلسفی در آن، جای خود را به یک «دانش» نسبتاً عقلی با ساختارهایی کاملاً غیرمنعطف و منطقی سپرد. این نوع نگاه در جای جای دانش بلاغت، از شیوه‌ی تقسیم‌بندی مباحث تا ریز قواعد مطرح در آن، تأثیر گذاشت. امری که پیدایش آسیب‌های گوناگونی را در مسیر رشد و تکامل این دانش موجب گشت.
از این رو در نظر بسیاری از بزرگان این دانش، لازم است برای احیای بلاغت و نائل شدن به فلسفه وجودی آن، به شیوه‌ای روی آورد که هدف و رویکرد اصلی آن پرورش ذوق ادبی مخاطب باشد.

کلیدواژه‌ها

• بلاغت
• تاریخ علم بلاغت
• نقد بلاغت
• فلسفه
• منطق
• جمود بلاغت و بلاغت ذوقی

عنوان مقاله [English]

Rationalistic approach to rhetoric knowledge, outcomes and reflections

نویسنده [English]

• Hamed Dehghani Firouzabadi

Student of Qom Islamic Seminary

چکیده [English]

Looking over the history of rhetoric studies, one can see a long lasting season of solidity and recession, since about sixth century.
That is, for a protracted period in history of these studies, there you can see almost nothing except predecessors' works, being again and again, described or summarized.
It looks like it had one major cause; rhetoric, was no longer seen as an "art", which would develop on the basis of human innate talent, but it was now, with gradually being influenced by rational and philosophical visions, forming a rationalized "knowledge" with logical and inflexible structures.
Accordingly, to bring rhetoric again into life, and to achieve its master goals, we must turn to a way that its main purpose is to promote literary talents.

کلیدواژه‌ها [English]

• Rhetoric
• history of rhetoric knowledge
• rhetoric review
• philosophy
• Logic
• solidity of rhetoric and literary talent