Journal of Literary Criticism and Rhetoric

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران

2 استادیار پژوهشی فرهنگستان زبان و ادب فارسی

چکیده

در این مقاله، پس از اشاره‌ای مقدماتی و اجمالی به مفهوم شالوده‌شکنی و طرح خلاصه‌ای از اندیشه‌های فلسفی، زبان‌شناسیک و ادبی دریدا، رهیافت شالوده‌شکنی با اشاره به خوانش او از دو متن ادبی غربی بررسی گردیده و در پایان، یکی از قصاید معروف خاقانی یعنی چکامۀ «در معارضۀ شیخ‌الشیوخ بغداد» براساس نظریه‌ها و رویکرد و رهیافت دریدا، شالوده‌شکنی گردیده‌است و نشان داده شده‌ که خوانشی عمیق و شالوده‌شکن، باعث سردرگمی و حیرت خواننده در فهم موضوع و درک معنا و شناخت مخاطب شعر می‌شود. این خوانش با بررسی و تحلیل تضادها، واژه‌ها، طرز بیان، مضامین، روابط بینامتنی و برخی از صنایع ادبی، معنایی خلاف ظاهر یا حتی خلاف نیت مؤلف از شعر به ‌دست داده‌است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Deconstructive reading of a Xâqâni’s poem

نویسندگان [English]

  • Alireza Emami 1
  • S. Mohammad Sahebi 2

1 Assistant Professor in Persian Language and Literature, University of Tehran

2 Researcher Professor assistant in Persian Academy

چکیده [English]

After a brief introductory reference to the concept of deconstruction and proposing a summary of philosophical, linguistic and literary thoughts of Derrida, the deconstructive approach has been studied on the basis of his reading two western texts, and finally, one of the famous odes of Khāghāni called" Dar Mo'areze-ye sheikh al-shoyukh-e Baghdād"(About the opposition of Baghdad's great sheykh) has been deconstructed upon the Derrida's approach to show that a deep and deconstructed reading results in confusion and surprise of reader to understand the issue, to realize the meaning, and to know the poem's audience. Analyzing the contrasts, words, mode of expression, themes, intertextual relations and some literary industries, this kind of reading provides a meaning contrary to appearances or even to the intention of the poet.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Deconstruction
  • Text reading
  • Jacques Derrida
  • Khāghāni