نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• لیلا بهرامی ¹
• محمدرضا میرزانیا ²

¹ دانشجوی کارشناسی‌ارشد زبان و ادبیات عربی پیام‌نور آباده

² استادیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه پیام‌نور آباده

چکیده

هنجارگریزی یکی از شگردهای مطرح در نظریه‌های نقد صورت‌گرا‌یان (فرمالیست‌های) روس است. این شیوه، یکی از روش‌های برجسته‌سازی در یک اثر ادبی است، که در تعریفی ساده می‌توان آن را خروج از زبان معمول و معیار دانست. بهره‌گیری از این ترفند بیانی، به آفرینش زیبایی و پویایی سخن می‌انجامد و سبب توجه دوچندان مخاطب به متن می‌شود. لیچ، زبان‌شناس انگلیسی، معتقد است که برجسته‌سازی در زبان، به دو شکل «هنجارگریزی» و «قاعده‌افزایی» تحقق می‌پذیرد. او هشت گونه هنجارگریزی را در یک اثر ادبی از یکدیگر باز شناخته‌است. در این جستار، به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی، انواع هنجارگریزی‌ها مطابق با نظریۀ لیچ، در اشعار نزار قبانی، شاعر نامدار معاصر سوری، در مجموعۀ کتاب‌الحب بررسی شده‌است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که نزار قبانی از انواع هنجارگریزی در اشعار خود استفاده کرده و در این مجموعه هنجارگریزی «معنایی» و «آوایی» بسامد فراوانی دارد و هنجارگریزی «سبکی»، کاربردی ندارد.

کلیدواژه‌ها

• نزار قبانی
• صورت‌گرایی
• هنجارگریزی
• برجسته‌سازی
• قاعده‌افزایی
• آشنایی‌زدایی
• کتاب‌الحب

عنوان مقاله [English]

Deviations in the Poetry of Nizar Qabbani

نویسندگان [English]

• leila bahrami ¹
• mohamadreza mirzania ²

¹ MA. Student in Arabic Language and Literature, Payame Noor University, Abadeh

² Assistant Professor in Arabic Language and Literature, Payame Noor University, Abadeh

چکیده [English]

Deviation is one of the techniques Russian formalists discuss in their criticism theories. This is an effective method to foreground matters in a literary work that can be easily defined as departure from normal and standard language. Its usage, as an expressional technique (or somehow trick) can lead speech in to dynamicity and makes the audience to pay more attention to the text. Geoffrey Neil   Leech (1936-2114), the English linguist, believes that de-familiarization in   literary language is put in to effect in two ways of "foregrounding" and "deviation". He has distinguished eight different types of deviation in a literary work. Through an analytic-descriptive method, different types of deviation have been analyzed in present essay on the basis of Leech's theory in the poems of the Syrian well-known contemporary poet, Nizar Qabbani, published in his work "Kitab al-hubb" (Book of Love). The results show that Nizar Qabbani has used different types of deviations in his poetry and there is no "stylistic" deviation in this work, while "semantic" and "phonetic" deviations have been used with a high frequency.

کلیدواژه‌ها [English]

• Nizar Qabbani
• formalism
• Deviation
• foregrounding
• Extra-regulation
• de-familiarization
• Kitab al-hubb