نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• آرمان کوهستانیان ¹
• مریم خلیلی جهانتیغ ²
• محمد بارانی ³

¹ دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان

² استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان

³ دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

یکی از شگردهای بررسی آثار جاودانی، نقد آن‌هاست. در نقد این شاهکارها، هم روساخت و شکل آثار ادبی واکاوی می‌شود و هم زیرساخت معنایی ـ عاطفی آن‌ها. در این مقاله، بیشتر از نقد اسطوره‌ای و اجتماعی و تاریخی که مربوط به ژرف‌ساخت آثار ادبی است، در پاسخ به ناقدان شرقی و غربی شاهنامه استفاده خواهد شد. از حدود هزاروپانصد سال پیش، در سراسر جهان، متفکرانی دربارۀ ادبیات ایران پژوهش کرده‌اند و در این میان، حماسۀ ملی ایران، جایگاه ویژه‌‌ای دارد. محققان در پژوهش‌‌های خود، فقط به ستایش این اثر نپرداخته‌اند، بلکه گاهی با نگاه انتقادی به آن نگریسته‌اند. جستار پیش روی، نخست به ارزیابی دیدگاه موسی خورنی و ابو‌‌ریحان بیرونی و ابن‌‌اثیر پرداخته و آن‌گاه از میان پژوهشگران غربی و شرقی دو سدۀ گذشته، باور تئودر نولد‌‌که و ادوارد براون و طه ندا را بررسی کرده و بدان پاسخ گفته‌است.

کلیدواژه‌ها

• شاهنامه
• فردوسی
• نقد اسطوره‌ای
• منتقدان قدیم و معاصر

عنوان مقاله [English]

The Researchers' Criticism on Ferdowsi`s Shahnameh and the Responses

نویسندگان [English]

• Arman Kuhestanian ¹
• Maryam Khalili Jahantigh ²
• Mohammad Barani ³

¹ Ph.D. Candidate in Persian Language and Literature, University of Sistan and Baluchestan

² Professor in Persian Language and Literature, University of Sistan and Baluchestan

³ Associate professor in Persian Language and Literature, University of Sistan and Baluchestan

چکیده [English]

Criticism is one of techniques by which masterpieces are analyzed. Both surface structure and emotional-semantic infrastructure of masterpieces are being analyzed through criticism. Mythological, sociological and historical approaches of criticism, all related to the deep structure of literary works, have been used in this essay to answer eastern and western critics of Sahnameh (the epic of kings) of Ferdowsi. There have been many thinkers in the entire world who have researched on Persian literature from almost 15 centuries ago, and Iran's national epic has had a special place in these studies. The researchers have not merely praised this work, but have sometimes considered it through a critical look. It has been initially tried, in present research, to evaluate the comments of some older thinkers such as Movses Khorenatsi, Abū Rayḥān al-Bīrūnī, Ibn al-Athir and then, among the late eastern and western scholars, the beliefs of Theodor Nöldeke, Edward Granville Browne, and Taha Neda have been analyzed and answered. The result is the clear and explicit responses are provided in the research to answer all the old and new critics.    

کلیدواژه‌ها [English]

• Shahnameh
• Ferdowsi
• Mythological Criticism
• the Old and Contemporary Critics