راوی بوف کور در زنجیرۀ دالّ‌‌های بی‌‌پایان نظم نمادین

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

جلاله‌وندآلکامی دانش‌آموختۀ دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان

چکیده

پدر، مرجع و مؤلف و حافظ و ناظر
قانون، و به‌عبارتی، نمایندۀ نظم اجتماعی است. نام پدر، گره‌‌گاهی است که به فرایند
هویت‌‌یابی سوژه در زنجیرۀ بی‌‌پایان نظم نمادین، پایان می‌‌دهد. کارکرد استعارۀ
پدری، قرار دادن قانون پدر به‌جای میل مادر است. هرگونه اختلال در فرایند همذات‌‌پنداری
با نام پدر، موجب بدگمانی و سوء‌‌ظن شدید به نظم اجتماعی می‌‌شود. لاکان توهمات و
هذیان‌‌های بدگمانی و ترس و اضطراب پارانوئید را در نبود نام پدر می‌داند. انسجام نداشتن
نام و قانون پدر، سبب می‌‌شود که سوژه، امنیت خاطر خود را دربارۀ نظم نمادین از
دست دهد و جهان را متزلزل و ناامن بپندارد. این مقاله، می‌‌کوشد با کمک دستاورد‌‌های
نوفرویدی ژاک لاکان، با بررسی شخصیت‌‌های بوف کور (ابژه‌‌های مادرانه و استعاره‌‌ها و دالّ‌‌های پدرانه)، فرایند شکست هویت‌‌یابی شخصیت راوی را در نظم نمادین
تحلیل کند. در بوف کور، پدر نقش کمرنگی در شکل‌‌گیری شخصیت راوی ایفا می‌‌کند.
دالّ پدر در نظم نمادین غایب است. نام پدر انسجام‌‌بخش نیست. ازاین‌رو راوی بوف
کور
، نام پدر را به تعلیق درمی‌‌آورد و به دامن ابژه‌‌های مادرانه می‌‌غلتد. تعلیق نام پدر و تعویق هویت‌‌یابی
در زنجیرۀ دالّ‌‌های نظم نمادین، موجب ظهور مؤلفه‌‌های پارانوئیدی در راوی بوف
کور
می‌شود

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Blind Owl’s Narrator in the Chain of Endless Connotations of Symbolic Order

نویسنده [English]

  • m j
gh
چکیده [English]

The father is the reference, the author, the watcher and supervisor of law, and, in other words, the representative of the social order. His name is a factor that terminates the process of subject identifying through an endless chain of symbolic order. The function of paternal metaphor is putting the father's law instead of mother's desire. Any disturbance in the process of identification with the name of father results in suspicion and intense distrust to social order. Jacque Lacan believes that delusions, suspicious deliriums, and paranoid fear and anxiety arise in the absence of a father's name. Lack of coherence between the name and the law of father makes the subject lose his confidence in the symbolic order and imagine the world unstable and insecure. Using Lacan’s Neo-Freudian achievements and reviewing the characters of The Blind Owl of Sadegh Hedayat (maternal objects and metaphors, and paternal connotations), it has been tried, in present paper, to analyze the process of identification failure of narrator’s character in symbolic order. Father plays a diminutive role, in The Blind Owl novel, to form the narrator's personality. His connotation is absent in symbolic order. His name is not coherent. Therefore, the narrator suspends the name of father and slips into maternal objects. Suspension of father’ name and identification postponement in the chain of symbolic order connotations leads to appearance of paranoid components in the narrator of The Blind Owl.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Jacque Lacan
  • Symbolic Affair
  • Real Affair
  • Narrator
  • The Blind Owl
اسمیت، فیلیپ (1387)، درآمدی بر نظریۀ فرهنگی، ترجمۀ حسن پویان، تهران، دفتر پژوهش فرهنگی.
استاورا کاکیس، یانیس (1392)، لاکان و امر سیاسی، ترجمۀ محمدعلی جعفری، تهران، ققنوس.
اونز، دیلن (1387)، فرهنگ مقدماتی اصطلاحات روان‌کاوی لاکانی، ترجمۀ مهدی رفیع و مهدی پارسا، تهران، گام نو.
ایستوپ، آنتونی (1388)، ناخودآگاه، ترجمۀ شیوا رویگریان، تهران، مرکز.
ایگلتون، تری (1368)، پیش‌‌درآمدی بر نظریۀ ادبی، ترجمۀ عباس مخبر، تهران، مرکز.
بلزی، کاترین (1389)، فرهنگ و امر واقعی (نظریه‌‌پردازی نقد فرهنگی)، ترجمۀ جلال فرزانۀدهکردی، تهران، دانشگاه امام صادق(ع).
بوتبی، ریچارد (1386)، فروید در مقام فیلسوف (فراروان‌‌شناسی پس از لاکان)، ترجمۀ سهیل سمی، تهران، ققنوس.
جلاله‌وند، مجید (1394)، «راوی بوف کور، رانۀ مرگ و شکاف در نظم نمادین»، ادب‌‌پژوهی، شمارۀ 33، صص 9ـ36.
ژیژک، اسلاوی (1390)، کژنگریستن، ترجمۀ مازیار اسلامی و صالح نجفی، تهران، رخداد نو.
ـــــ (1392)، چگونه لاکان بخوانیم، ترجمۀ علی بهروزی، تهران، رخداد نو.
فروید، زیگموند (1351)، تئوریک توتم و تابو، ترجمۀ هاشم رضی، تهران، طهوری.
ــــــ (1383)، کاربرد تداعی آزاد در روان‌کاوی کلاسیک، گردآوری و ترجمۀ سعید شجاع شفقی، تهران، ققنوس.
ـــــ (1392)، موسی و یکتاپرستی، ترجمۀ صالح نجفی، تهران، رخداد نو.
کدیور، میترا (1388)، مکتب لاکان (روان‌کاوی در قرن بیست‌ویکم)، تهران، اطلاعات.
لاکان، ژاک (1384)، «جنسیت در تنگناهای دالّ»، ترجمۀ محمدرضا رضوی، فارابی، شمارۀ 57، صص 21ـ28.
ـــــ (1392)، «میل و تفسیر میل در هملت»، ترجمۀ صالح نجفی، مونالیزای ادبیات (مقالاتی دربارۀ هملت)، گردآوری و ترجمۀ مهدی امیرخانلو، تهران، نیلوفر، صص 119ـ180.
ـــــ (1393)، تلویزیون، ترجمۀ انجمن روان‌‌پژوهان فارسی‌‌زبان فرانسه، تهران، رخداد نو.
مایرز، تونی (1385)، اسلاوی ژیژک، ترجمۀ احسان نوروزی، تهران، مرکز.
موللی، کرامت (1389)، مبانی روان‌کاوی فروید‌‌ ـ‌‌ لاکان، تهران، نی.
میلنر، آندرو و جف براویت (1387)، درآمدی بر نظریۀ فرهنگی معاصر، ترجمۀ جمال محمدی، تهران، ققنوس.
هدایت، صادق (1349)، بوف کور، تهران، امیرکبیر.
هومر، شون (1388)، ژاک لاکان، ترجمۀ محمدعلی جعفری و محمدابراهیم طاهایی، تهران، ققنوس.