نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• محمدرضا ترکی ¹
• موسی دامن کش ²

¹ دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران

² دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران

چکیده

منشآت خاقانی از نظر سبکی جزو متون پیچیده و مصنوع نثر فارسی است. خاقانی چنانکه در نظم، در عرصۀ نثر نیز صاحب سبک است و به شیوه‌های گوناگون کتابت وقوف دارد. این اثر از وجوه مختلف، ازجمله شناخت بهتر سبک و سیاق سخن خاقانی و نیز آشنا شدن با محیط و زمان او اهمیت فراوان دارد. آنچه در این نوشته می‌آید، تأملی بر برخی عبارات منشآت خاقانی به تصحیح محمد روشن است، که به لحاظ معنایی چندان رسا نیستند و امکان دارد مخاطب در خواندن آن‌ها دچار مشکل شود. در برخی جملات نیز بدخوانی نسخه و عدم ضبط صحیح، از ارزش ادبی و ظرافت‌های هنری آن کاسته‌است. تصحیح مجدد عبارات پس از خواندن دوبارۀ نسخۀ اساس و البته نسخه‌های کم‌اهمیت‌تری همچون پاریس و سپهسالار، که فقط تعداد اندکی از نامه‌ها را دارند، صورت گرفته‌است. در بسیاری از موارد بررسی‌شده، پس از وارد کردن صورت صحیح، شواهد متنی دیگری نیز به دست داده شده‌است.

کلیدواژه‌ها

• خاقانی
• منشآت
• تصحیح
• محمد روشن
• نسخه
• نسخۀ لالااسماعیل
• سبک نوشتار

عنوان مقاله [English]

Re-correction of Some Confused Phrases in Khaghani's Monshaat

نویسندگان [English]

• Mohammad Reza Torki ¹
• moosa damankesh ²

¹

² Ph.D. Candidate in Persian Language & Literature, University of Tehran

چکیده [English]

In terms of style, Monshaat (letters) of Khaghani is one of the complicated and industrial texts in Persian literature. Khaghani had a special style of prose writing, just as in verse, and a full knowledge of various writing methods. This work is of great importance in various aspects such as better understanding of Khaqani's writing style as well as getting acquainted with his environment and time. What has been considered in present study is the contemplation on some of Khaghani's phrases in his Monasaat, corrected by Mohammad Roshan, that are not semantically expressive and the audience may get in to difficulties in reading them. Bad reading and unprincipled copying of the editions are, in some cases, among the factors have reduced the literary value and artistic delicacy of the work. The re-correction of phrases has been accomplished on the base manuscript, and the least on some insignificant manuscripts such as Paris and Sepahsalar that include just a few of the letters. In many reviewed cases, other textual evidences are obtained when the right phrase stands on its right place.

کلیدواژه‌ها [English]

• Khaghani
• Monshaat
• Correction
• Mohammad Roshan
• Manuscript
• Lala-Esmaeil Manuscript
• Writing Style