Journal of Literary Criticism and Rhetoric

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

چکیده

«رئالیسم جادویی» یا «واقع‌گرایی جادویی» شیوه‌ای نو در داستان‌نویسی معاصر است که در آن، عنصر واقعیت و خیال درهم می‌آمیزد و اثری فوق انسانی را رقم می‌زند. در این گونه داستان‌ها عنصر واقعیت و خیال به گونه‌ای با هم ادغام می‌شود که به صورت طبیعی و باورپذیر برای مخاطب خود می‌شود. رئالیسم جادویی زیرمجموعۀ مکتب رئالیسم است و نمی‌توان آن را یک مکتب مستقل دانست؛ چراکه چارچوب مستقل و تازه‌ای ندارد و بسیاری از عناصر داستان‌های رئال را با خود به همراه دارد. مقالۀ پیش رو، ابتدا به بررسی مبانی رئالیسم جادویی همراه با دیدگاه منتقدان و صاحب‌نظران ادبی اشاره کرده‌است و در ادامه به بررسی ویژگی‌ها و مؤلفه‌های رئالیسم جادویی در رمان «پریباد» نوشتۀ محمدعلی علومی پرداخته‌است. در رمان پریباد، حضور عناصر وهمی و خیالی همچون پری، دیو، بال درآوردن انسان، بارش خون و محو شدن شهر و... داستان را در زمرۀ آثار رئالیسم جادویی قرار داده‌است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Study on Magic Realism in “Paribād”, a Novel by Mohammad Ali Oloumi

نویسنده [English]

  • Azar Daneshgar

Assistant Professor in Persian Language & Literature, Islamic Azad University, Karaj Branch

چکیده [English]

The elements of reality and fantasy are combined to create a superhuman work in magic realism, as a new style of contemporary fiction.  In such stories, the elements of reality and fantasy are merged in a way that make the story natural and credible to the audience. Magic realism is a subset of realism and cannot be considered as an independent school; because it has no independent and new framework and includes most of the components of realistic fiction. Examining the principles of magic realism, it has been tried, in present paper, to mention the views of literary experts and critics initially, and then, to study the features and components of magic realism in "Paribād ", a novel by Mohammad Ali Oloumi. The presence of imaginative and fantastic elements such as fairies, demons, winged humans, blood rain, and disappearance of cities puts the story of Paribād in the category of magic realism.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Magic Realism
  • Modern Fiction
  • Fantasy
  • Paribād
  • Mohammad Ali Oloumi
اچه وریا، گنزالس (1384)، داستان‌های کوتاه آمریکای لاتین، ترجمۀ عبداالله کوثری، تهران، نشر نی.
اسکولز، رابرت (1377)، عناصر داستان، ترجمۀ فرزانۀ طاهری، تهران، نشر مرکز.
بارت، رولان (1375)، اسطوره امروز، ترجمۀ شیرین‌دخت دقیقیان، تهران، نشر مرکز.
بولتمان، رودلف (1379)، اسطوره، امکان وجودی، ترجمۀ محمد ضمیران، تهران، هرمس.
بی‌نیاز، فتح‌االله (1387)، درآمدی بر داستان‌نویسی و روایت‌شناسی، تهران، انتشارات افراز.
دوشن گیمن، ژاک (1385)، دین ایران باستان، ترجمۀ رؤیا منجم، تهران، انتشارات علم.
شمیسا، سیروس (1388)، کلیات سبک‌شناسی، تهران، مروارید.
شیمل، آنه‌ماری (1393)، راز اعداد، قم، انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب.
علومی، محمدعلی (1390)، پریباد، تهران، آموت.
عیسی، فوزی سعد (2012)، الواقعیة السحریة فی الروایة العربیة، ط 1، مصر، بی‌نا.
فرزاد، عبدالحسین (1381)، دربارۀ نقد ادبی، تهران، قطره.
کلارمونت، ایرنه (1388)، اسرار ناگفته از دنیای زنان بر اساس روان‌شناسی یونگ، ترجمۀ پریسا امیری، تهران، انتشارات کلام شیدا.
مصاحب، غلامحسین (1381)، دایرةالمعارف فارسی، تهران، امیرکبیر.
معین، محمد (1392)، فرهنگ فارسی، تهران، انتشارات بیگی.
میرصادقی، جمال (1377)، واژه‌نامه هنر داستان‌نویسی، تهران، انتشارات مهناز.
موکه، داگلاس کالین (1389)، آیرونی، ترجمۀ حسن افشار، تهران، نشر مرکز.
مقدادی، بهرام (1378)، فرهنگ اصطلاحات نقد ادبی از افلاطون تا عصر حاضر، تهران، فکر روز.
نورآقایی، آرش (1393)، عدد، نماد، اسطوره، تهران، نشر افکار.
پارسی‌نژاد، کامران (1382)، «مبانی و ساختار رئالیسم جادویی»، ادبیات داستانی، ش 66 و 67، صص 5ـ9.
پورهادی، مسعود (1392)، «پست‌مدرن در ادبیات داستانی»، سایت خانۀ فرهنگ گیلان.
خزاعی‌فر، علی (1378)، «رئالیسم جادویی در تذکرة‌الأولیای عطار»، نامۀ فرهنگستان، ش 7/1، صص 7ـ21.
شیری، قهرمان (1387)، «پیش درآمدی بر مکتب‌های داستان‌نویسی در ادبیات معاصر ایران»، نشریه زبان و ادبیات، د 46، ش 189، صص 147ـ190.
ناظمیان، رضا، علی گنجیان خناری، داوود اسپرهم و یُسرا شادمان (1393)، «بررسی گزاره‌های رئالیسم جادویی در رمان‌های عزاداران بیل (غلامحسین ساعدی) و شب‌های هزار شب (نجیب محفوظ)»، ادب عربی، س 2، ش 6، صص 157ـ178.
نیکوبخت، ناصر و مریم رامین‌نیا (1384)، «بررسی رئالیسم جادویی و تحلیل رمان اهل غرق»، پژوهش‌های ادبی، ش 8، صص 139ـ154.
Baily, Angela (2004), Literature: Theory and History.
Baker, Suzanne (1993), Magical Realism and Postcolonialism, Span, No. 36.
Flores, Angel, (1995), Magical Realism in Spanish American Fiction. Eds. Lios Parkinson Zamora and Wendy B., Faris Durkham, N. C: Duke Up.
Rios, Alberto (1999), Magical Realism; Definition, Arizona State University, Tempe AZ.