نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

• وحید عیدگاه طرقبه

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران

چکیده

مقالۀ حاضر کوششی برای به دست‌ دادن توصیفی استوار از گونه‌ای از وزن‌های فارسی به نام «وزن دوری» است. وزن‌پژوهان وزن دوری را بر پایۀ کاربرد آن، و نه ساختار عروضی تعریف کرده‌اند. از همین ‌روی، از دست ‌یافتن به توصیفی فراگیر از آن بازمانده‌اند. از آنجا که رابطۀ معنی‌داری میان وزن‌های دوری و دایره‌های عروضی وجود دارد، برای تعریف دقیق هر وزن دوری، نخست باید دایرۀ مخصوص بدان را با رویکردی توصیفی بررسی کرد. وزن دوری چیزی جز یک دایرۀ عروضی نیست که برخی از هجاهای آن حذف، یا به جای آن‌ها درنگ گذاشته ‌شده‌است. باید توجه داشت که وزنهای دوری در گروه وزنهای متناوب دسته‌بندی می‌شوند؛ اما میان وزنهای دوری و دیگر وزنهای متناوب تفاوتی بنیادین وجود دارد و این تفاوت به شیوة ساخته شدن این وزنها برمی‌گردد. هر وزن دوری یک وزن متناوب است اما هر وزن متناوب یک وزن دوری به شمار نمی‌آید.

کلیدواژه‌ها

• وزن‌های دوری
• درنگ
• سکوت
• عروض فارسی
• دایره‌های عروضی

عنوان مقاله [English]

What is a Cyclic Metre?

نویسنده [English]

• Vahid Idgah Torqabehi

Assistant professor in Department Persian Language and Literature, University of Tehran

چکیده [English]

The present study is to provide a consistent description for a kind of Persian meter known as dowri (cyclic) meter. Those researchers who study meter have mostly defined the cyclic meter on the basis of its application rather than its metrical structure, so they have not been able to describe it comprehensively. Since there is a significant relation between the cyclic meters and prosodic circles, the special circle of each cyclic meter should be initially analyzed through a descriptive approach in order to get an accurate definition of it. A cyclic meter is nothing but a prosodic circle that some of its syllables are omitted, or are replaced with a pause. It should be noted that the cyclic miters are grouped into double meters category , but they differ from double meters . this fundamental difference is related to the way these meters are made . Every cyclic meter is double meter , but not each double meter is a cyclic one.  

کلیدواژه‌ها [English]

• cyclic metres
• pause
• silence
• Persian prosody
• prosodic circles