Journal of Literary Criticism and Rhetoric
علمی-پژوهشی
زبان زمان: سبک‌شناسی گزاره‌های زمانی و بررسی زمان ماجراجویی در ترجمۀ هزارویک شب
زبان زمان: سبک‌شناسی گزاره‌های زمانی و بررسی زمان ماجراجویی در ترجمۀ هزارویک شب

مرضیه اسماعیل‌زاده مبارکه؛ محسن محمدی فشارکی

دوره 8، شماره 2 ، بهمن 1398، صفحه 1-15

https://doi.org/10.22059/jlcr.2020.74934

چکیده
  در داستان‌های عامیانه، گزاره‌هایی زمانی وجود دارد که بیانگر مبهم و فرضی بودن زمان است. این گزاره‌ها در هزارویک‌ شب بسامد بالایی دارد و گاه به صورت متوالی در یک حکایت تکرار می‌شود که با توجه به‌کاربرد ...  بیشتر
علمی-پژوهشی
تحلیل ساختار روایی داستان خسرو و شیرین نظامی
تحلیل ساختار روایی داستان خسرو و شیرین نظامی

محبوبه اظهری اظهری؛ محمدرضا ترکی؛ تیمور مالمیر؛ علیرضا حاجیان‌نژاد

دوره 8، شماره 2 ، بهمن 1398، صفحه 17-35

https://doi.org/10.22059/jlcr.2020.74935

چکیده
  چند مسئله در داستان خسرو و شیرین، نظیر نحوۀ رسیدن و آشنا شدن این دو شخص، سرانجام غم‌انگیز آن‌ها، به‌رغم ظاهر پرنشاط رمانس‌های فارسی و میزان کنش شیرین در روایت نظامی درخور توجه است. بدین سبب، برای دریافت ...  بیشتر
علمی-پژوهشی
چرخش گفتمانی روایتی ادبی پس از گذار به ساحت نقاشی
چرخش گفتمانی روایتی ادبی پس از گذار به ساحت نقاشی

عبدالله آلبوغبیش؛ نرگس آشتیانی عراقی

دوره 8، شماره 2 ، بهمن 1398، صفحه 37-56

https://doi.org/10.22059/jlcr.2020.74936

چکیده
  واکاوی همکنشی ادبیات با هنرهای مختلف از جمله هنر نگارگری عرصه‌ای پویا در ادبیات تطبیقی قلمداد می‌شود. پژوهش حاضر با رویکردی میان‌رشته‌ای در این حوزۀ مطالعاتی، انتقال معنا از ادبیات به نقاشی و پیوندهای ...  بیشتر
علمی-پژوهشی
تصرفات مولانا در داستان‌پردازی با رویکرد اطناب
تصرفات مولانا در داستان‌پردازی با رویکرد اطناب

راضیه جان‌نثاری؛ مهدی نوریان؛ حسین مسجدی؛ محبوبه خراسانی

دوره 8، شماره 2 ، بهمن 1398، صفحه 57-77

https://doi.org/10.22059/jlcr.2020.74937

چکیده
  تردیدی نیست که مولانا در سرایش مثنوی وامدار متون عرفانی و حکمی پیش از خود است. با وجود این، پاسخ بدین پرسش که چرا مثنوی معنوی یکی از شاهکارهای بی‌بدیل ادب پارسی است، پرسشی است که سال‌ها ذهن پژوهشگران ...  بیشتر
علمی-پژوهشی
زیبایی‌شناسی خنیا و ترانه در پیوند با آوازهای دشتی و بیات اصفهان
زیبایی‌شناسی خنیا و ترانه در پیوند با آوازهای دشتی و بیات اصفهان

مصطفی خلیلی فر؛ اسماعیل تاج بخش؛ فرهاد درودگریان

دوره 8، شماره 2 ، بهمن 1398، صفحه 79-98

https://doi.org/10.22059/jlcr.2020.74938

چکیده
  هدف مقالۀ حاضر، پاسخ دادن به این فرضیه است که می‌گوید: «موسیقی کلامی ایران، یعنی موسیقی ایرانی پیوندخورده به شعر فارسی، «محدود» و «محزون» است». در این جستار تلاش شده تا بر پایۀ زیبایی‌شناسی ...  بیشتر
علمی-پژوهشی
کاربست شگردهای علم معانی در شعر فارسی و عربی (مطالعۀ موردی مضمون اندرز در شعر نیما یوشیج و نازک‌الملائکه)
کاربست شگردهای علم معانی در شعر فارسی و عربی (مطالعۀ موردی مضمون اندرز در شعر نیما یوشیج و نازک‌الملائکه)

نجمه دری؛ ناصر نیکوبخت؛ فرامرز میرزایی؛ فیروز اسعد

دوره 8، شماره 2 ، بهمن 1398، صفحه 99-118

https://doi.org/10.22059/jlcr.2020.74939

چکیده
  در شعر فارسی و عربی ـ اعمّ از کلاسیک و نوـ کاربرد علوم بلاغی برای ابلاغ مفاهیم و معانی مورد نظر شاعر بسیار ملموس و محسوس است؛ زیرا آنچه باعث ادبیت و شعریت یک متن می‌شود، بیشتر جنبه‌های بلاغی متن است. نیما ...  بیشتر
علمی-پژوهشی
دلایل رویکرد امیرخسرو دهلوی در غزل به وقوع‌گویی و واسوخت‌سرایی
دلایل رویکرد امیرخسرو دهلوی در غزل به وقوع‌گویی و واسوخت‌سرایی

آسیه ذبیح نیا عمران؛ نجمه کریمی نژاد

دوره 8، شماره 2 ، بهمن 1398، صفحه 119-134

https://doi.org/10.22059/jlcr.2020.74940

چکیده
  مکتب وقوع و شاخۀ مشهور آن «واسوخت»، در اوایل قرن دهم در تاریخ ادبیات فارسی جایگاه ممتازی در غزل فارسی دارد. این شیوه که حدّ فاصل میان سبک عراقی و هندی است، بیشترین تغییرات و دگرگونی‌ها را در موضوعات ...  بیشتر
علمی-پژوهشی
مطالعۀ تطبیقی شعر غالب دهلوی و اقبال لاهوری
مطالعۀ تطبیقی شعر غالب دهلوی و اقبال لاهوری

شکیله رفیق جام؛ مصطفی موسوی

دوره 8، شماره 2 ، بهمن 1398، صفحه 135-153

https://doi.org/10.22059/jlcr.2020.74942

چکیده
  غالب دهلوی و اقبال لاهوری دو شاعر برجستۀ شبه‌قارۀ هند در قرن‌های نوزده و بیست میلادی هستند که دغدغه‌های اجتماعی و سیاسی جامعۀ زمان خویش را در آثار خود منعکس کرده‌اند. آنان در دو زبان فارسی و اردو قاعده ...  بیشتر
علمی-پژوهشی
صفات بلاغی با تکیه بر جنبه‌های کنایی آن در غزلیات سعدی شیرازی
صفات بلاغی با تکیه بر جنبه‌های کنایی آن در غزلیات سعدی شیرازی

کبری شبان قوچان عتیق؛ محمود طاووسی؛ مهدی ماحوزی

دوره 8، شماره 2 ، بهمن 1398، صفحه 155-174

https://doi.org/10.22059/jlcr.2020.74943

چکیده
  مبحث دستور در عرصۀ بیکران زبان و ادبیات فارسی به عنوان یکی از مباحث اساسی فنون و نظم سخن بسیار پرکاربرد است. با توجه به این امر، بررسی بن‌مایه‌ها و عناصر درونی این مقوله بستر مناسبی را برای تحقیق و پژوهش ...  بیشتر
علمی-پژوهشی
پیروی شاعران روس از قالب‌های شعر فارسی
پیروی شاعران روس از قالب‌های شعر فارسی

زینب صادقی سهل آباد؛ محبوبه مباشری

دوره 8، شماره 2 ، بهمن 1398، صفحه 175-193

https://doi.org/10.22059/jlcr.2020.74944

چکیده
  در پژوهش حاضر آن دسته از قالب‌های شعر فارسی بررسی می‌شود که شاعران روس بدان توجه نشان داده‌اند و از آن‌ها پیروی کرده‌اند. از آنجا که شاعران بزرگ ایرانی، مانند فردوسی، حافظ، سعدی، خیام، نظامی و... همواره ...  بیشتر
علمی-پژوهشی
«حاجی‌آقا» نوشتۀ صادق هدایت، اثری فراسوی گفتمان‌های سیاسی
«حاجی‌آقا» نوشتۀ صادق هدایت، اثری فراسوی گفتمان‌های سیاسی

شیرزاد طایفی؛ نعمت‌الّه ایران‌زاده؛ عنایت اله دارائی

دوره 8، شماره 2 ، بهمن 1398، صفحه 195-214

https://doi.org/10.22059/jlcr.2020.74945

چکیده
  صادق هدایت، رمان «حاجی‌آقا» (1324) را بر پایۀ رویدادهای تاریخی‌ـ سیاسی اواخر حکومت رضاشاه و اوایل حکومت محمدرضاشاه، به فاصلۀ زمانی اندکی نسبت به آن‌ها نوشته است. برای اینکه بدانیم این رمان با تأثیرپذیری ...  بیشتر
علمی-پژوهشی
سماع رنگ در غزلیات شمس (کمپوزیسیون رنگ و تأثیر رنگ در ادراک خودآگاه و ناخودآگاه)
سماع رنگ در غزلیات شمس (کمپوزیسیون رنگ و تأثیر رنگ در ادراک خودآگاه و ناخودآگاه)

حبیب الله عباسی؛ علیرضا مرادی؛ غلامعلی فلاح؛ صدیقه غلام زاده

دوره 8، شماره 2 ، بهمن 1398، صفحه 215-234

https://doi.org/10.22059/jlcr.2020.74946

چکیده
  در این پژوهش، شیوه‌های کاربرد رنگ را در غزلیات شمس مولانا بررسی کرده‌ایم؛ شیوه‌هایی که انتقال معانی و مفاهیم ذهنی او را تسریع کرده‌اند و از نظر شناختی نیز حائز اهمیت هستند. رنگ در غزلیات شمس بسیار تراکم ...  بیشتر
علمی-پژوهشی
کاربرد صوت و شبه‌جمله به عنوان شگردی خاص در ادبیات کودکان
کاربرد صوت و شبه‌جمله به عنوان شگردی خاص در ادبیات کودکان

طاهره کیایی تنکابنی؛ عباسعلی وفایی؛ رقیه صدرایی

دوره 8، شماره 2 ، بهمن 1398، صفحه 235-249

https://doi.org/10.22059/jlcr.2020.74948

چکیده
  زبان انواع ادبی خاص و ویژه‌ای دارد و عناصر تشکیل‌دهندۀ هر یک از آن‌ها متفاوت به نظر می‌رسد. واژگان و چگونگی کاربست آن‌ها موجب پیدایی ژانرهای ادبی و متفاوت از یکدیگر می‌شود. با نگاهی دقیق به هر یک از ...  بیشتر
علمی-پژوهشی
زیبایی شناسی تطبیقی آثار نثر مرسل با تأکید بر قطب مجازی یاکوبسن
زیبایی شناسی تطبیقی آثار نثر مرسل با تأکید بر قطب مجازی یاکوبسن

عفت نقابی؛ محسن وثاقتی جلال

دوره 8، شماره 2 ، بهمن 1398، صفحه 251-270

https://doi.org/10.22059/jlcr.2020.74950

چکیده
  برای زیبایی­شناسی تطبیقی چند اثر از شیوه­های گوناگونی استفاده می­شود. بهره­مندی از نظریۀ قطب مجازی زبان یکی از آنهاست. نویسندگان نثر مرسل با گرایش به قطب مجازی زبان، چگونه واژه­ها را ترکیب، ...  بیشتر